Eğitim İlkeleri [1]
1739
sayılı Millî Eğitim Temel Kanununda uyulacak eğitim ilkeleri şöyle
belirtilmiştir:
(1)
Madde 4 – Eğitim kurumları dil, ırk, cinsiyet, engellilik ve din ayırımı
gözetilmeksizin herkese açıktır. Eğitimde hiçbir kişiye, aileye, zümreye veya
sınıfa imtiyaz tanınamaz.
II
– Ferdin ve toplumun ihtiyaçları:
Madde
5 – Milli eğitim hizmeti, Türk vatandaşlarının istek ve kabiliyetleri ile Türk
toplumunun ihtiyaçlarına göre düzenlenir.
III
– Yöneltme:
Madde
6 – Fertler, eğitimleri süresince, ilgi, istidat ve kabiliyetleri ölçüsünde ve
doğrultusunda çeşitli programlara veya okullara yöneltilerek yetiştirilirler.
(Değişik: 16/8/1997 - 4306/3 md.) Milli eğitim sistemi, her bakımdan, bu
yöneltmeyi gerçekleştirecek biçimde düzenlenir. Bu amaçla, ortaöğretim
kurumlarına, eğitim programlarının hedeflerine uygun düşecek şekilde hazırlık
sınıfları konulabilir. Yöneltmede ve başarının ölçülmesinde rehberlik
hizmetlerinden ve objektif ölçme ve değerlendirme metotlarından yararlanılır.
IV
– Eğitim hakkı:
Madde
7 – İlköğretim görmek her Türk vatandaşının hakkıdır. İlköğretim kurumlarından
sonraki eğitim kurumlarından vatandaşlar ilgi, istidat ve kabiliyetleri
ölçüsünde yararlanırlar.
V
– Fırsat ve imkan eşitliği:
Madde
8 – Eğitimde kadın, erkek herkese fırsat ve imkan eşitliği sağlanır. Maddi
imkanlardan yoksun başarılı öğrencilerin en yüksek eğitim kademelerine kadar
öğrenim görmelerini sağlamak amacıyle parasız yatılılık, burs, kredi ve başka
yollarla gerekli yardımlar yapılır. Özel eğitime ve korunmaya muhtaç çocukları
yetiştirmek için özel tedbirler alınır.
VI
– Süreklilik:
Madde
9 – Fertlerin genel ve mesleki eğitimlerinin hayat boyunca devam etmesi
esastır. Gençlerin eğitimi yanında, hayata ve iş alanlarına olumlu bir şekilde
uymalarına yardımcı olmak üzere, yetişkinlerin sürekli eğitimini sağlamak için
gerekli tedbirleri almak da bir eğitim görevidir.
VII
– Atatürk İnkılap ve İlkeleri ve Atatürk Milliyetçiliği:
Madde
10 – (Değişik: 16/6/1983 - 2842/2 md.) Eğitim sistemimizin her derece ve türü
ile ilgili ders programlarının hazırlanıp uygulanmasında ve her türlü eğitim
faaliyetlerinde Atatürk inkılap ve ilkeleri ve Anayasada ifadesini bulmuş olan
Atatürk milliyetçiliği temel olarak alınır. Milli ahlak ve milli kültürün
bozulup yozlaşmadan kendimize has şekli ile evrensel kültür içinde korunup
geliştirilmesine ve öğretilmesine önem verilir. Milli birlik ve bütünlüğün
temel unsurlarından biri olarak Türk dilinin, eğitimin her kademesinde,
özellikleri bozulmadan ve aşırılığa kaçılmadan öğretilmesine önem verilir;
çağdaş eğitim ve bilim dili halinde zenginleşmesine çalışılır ve bu maksatla
Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu ile işbirliği yapılarak Mili Eğitim
Bakanlığınca gereken tedbirler alınır.
VIII
– Demokrasi eğitimi:
Madde
11 – (Değişik: 16/6/1983 - 2842/3 md.) Güçlü ve istikrarlı, hür ve demokratik
bir toplum düzeninin gerçekleşmesi ve devamı için yurttaşların sahip olmaları
gereken demokrasi bilincinin, yurt yönetimine ait bilgi, anlayış ve
davranışlarla sorumluluk duygusunun ve manevi değerlere saygının, her türlü
eğitim çalışmalarında öğrencilere kazandırılıp geliştirilmesine çalışılır;
ancak, eğitim kurumlarında Anayasada ifadesini bulan Atatürk milliyetçiliğine
aykırı siyasi ve ideolojik telkinler yapılmasına ve bu nitelikteki günlük
siyasi olay ve tartışmalara karışılmasına hiçbir şekilde meydan verilmez.
IX
– Laiklik :
Madde
12 – (Değişik: 16/6/1983 - 2842/4 md.) Türk milli eğitiminde laiklik esastır.
Din kültürü ve ahlak öğretimi ilköğretim okulları ile lise ve dengi okullarda
okutulan zorunlu dersler arasında yer alır.
X
– Bilimsellik:
Madde
13 – Her derece ve türdeki ders programları ve eğitim metotlarıyle ders araç ve
gereçleri, bilimsel ve teknolojik esaslara ve yeniliklere, çevre ve ülke
ihtiyaçlarına göre sürekli olarak geliştirilir. Eğitimde verimliliğin
artırılması ve sürekli olarak gelişme ve yenileşmenin sağlanması bilimsel
araştırma ve değerlendirmelere dayalı olarak yapılır. Bilgi ve teknoloji
üretmek ve kültürümüzü geliştirmekle görevli eğitim kurumları gereğince
donatılıp güçlendirilir; bu yöndeki çalışmalar maddi ve manevi bakımından
teşvik edilir ve desteklenir.
XI
– Planlılık:
Madde
14 – Milli eğitimin gelişmesi iktisadi, sosyal ve kültürel kalkınma hedeflerine
uygun olarak eğitim – insan gücü - istihdam ilişkileri dikkate alınmak
suretiyle, sanayileşme ve tarımda modernleşmede gerekli teknolojik gelişmeyi
sağlayacak mesleki ve teknik eğitime ağırlık verecek biçimde planlanır ve
gerçekleştirilir. Mesleklerin kademeleri ve her kademenin unvan, yetki ve
sorumlulukları kanunla tespit edilir ve her derece ve türdeki örgün ve yaygın
mesleki eğitim kurumlarının kuruluş ve programları bu kademelere uygun olarak
düzenlenir. Eğitim kurumlarının yer, personel, bina, tesis ve ekleri, donatım,
araç, gereç ve kapasiteleri ile ilgili standartlar önceden tespit edilir ve
kurumların bu standartlara göre optimal büyüklükte kurulması ve verimli olarak
işletilmesi sağlanır.
XII
– Karma eğitim:
Madde
15 – Okullarda kız ve erkek karma eğitim yapılması esastır. Ancak eğitimin
türüne, imkân ve zorunluluklara göre bazı okullar yalnızca kız veya yalnızca
erkek öğrencilere ayrılabilir.
Yorumlar
Yorum Gönder