BİLMİN TANIMINA YENİDEN BAKIŞ
Bir pedagoji tarihi yazmaya karar verdiğimde, yazmaya
başlamadan önce ancak 2 cilt olacağını düşünmüş ve öyle plânlamıştım. Ancak
ilerledikçe bu konunun öyle 2 ciltle olmayacağını iç içe girmiş bilim,
medeniyet, tarih, coğrafya, sosyoloji, psikoloji ve antropoloji hatta arkeoloji
gibi bilim alanlarının hatta felsefenin PEDAGOJİ tarafından uyandırıldığını,
tetiklediğini ve gelişmeye başlattığını görmeye başladım.
“Her anne, baba
ve öğretmen bir pedagog olmalıdır.” temel anlayışından yola çıktığımda her
annenin, babanın ve öğretmenin bu konular hakkında da bir görüş kazanacağına
inandım.
Bilim:
Evrenin veya olayların bir bölümünü konu
olarak seçen, deneye dayanan yöntemler ve gerçeklikten yararlanarak sonuç
çıkarmaya çalışan düzenli bilgi, ilim
2. Genel geçerlik ve kesinlik
nitelikleri gösteren yöntemli ve dizgesel bilgi
3. Belli bir konuyu bilme isteğinden
yola çıkan, belli bir amaca yönelen bir bilgi edinme ve yöntemli araştırma
süreci (Türk Dil Kurumu Sözlük)
Bilimi şöyle tanımlarsak aşağıdaki açıklamalara daha
uygun olur: Bilim, dış dünyamızı veya iç dünyamızı tanımak üzere deney ve
gözlem yaparak, akıl yürüterek sonuçlarından yararlanmak üzere elde edilen
bilgidir.
Buradaki bazı kavramlara açıklık getirelim:
Dış dünya: Kendimiz olmayan, kendimizin dışındaki tabiatta bulunan
bütün varlıklar, bu varlıkların kendi iç oluşumları, birbiriyle ilişkiler, oluşlar,
olgulardır. Dış dünyayı tanımak, anlamak ve maddeler arasındaki ilişkilerden
yararlanmak için deney ve dış gözlem yöntemi kullanılır. Burada dikkat
dediğimiz zihinsel enerji dış dünyaya yönelmiş olduğu için bu yönteme dış
gözlem diyoruz.
İç dünya: tabiatta var olmayan ancak kendimiz olan ve kendimizin
içindeki doğuşla kazanılan yahut sonradan oluşan duygu, düşüncelerdir. Burada dikkat
dediğimiz zihinsel enerji kendi iç dünyamıza yöneldiği için buna da iç gözlem
diyoruz.
1. Science yahut maddî
bilimler, arlığı insanın dışında ve sonsuz olan kâinatın/uzayın 25 cm
çapındaki kafasının içine sığdırma ve anlama çabasında olan fizik, kimya,
astronomi, biyoloji gibi.
Science, “Niçin oldu, niçin oluyor?” sorusuna cevap
arar. Yöntem olarak deney, dış gözlem, tekrar deney, kontrollü deney yöntemlerini
kullanır. Elde ettiği sonuçları tümevarım yoluyla bilgiye çevirir. Scince,
aklın/zihnin tabiata uygulanmasıyla ortaya çıkan düşüncenin somut ürünüdür. [1]
[1] Sience sözcüğünü belki
“maddi bilimler” olarak söylemek mümkündür. Ancak bunun karşıtı olan manevî
bilimler teolojik –din- bilimleri olur. “Lojik bilimlere ise “düşünsel bilimler
demek uygundur.
Yorumlar
Yorum Gönder