3
İNSANLARIN VAR OLUŞ
TARİHİ [1]
İlk Homo canlılar
Homo erectus
Homo neanderthalensis
Homo floresiensis
Homo sapiens
İnsanlık tarihinde önemli bir değişim
Uzun yıllar boyunca insanlar benzer yaşamlar sürdüler
İlk inançlar ve dinler
İnsanlık tarihindeki bir diğer büyük gelişme: Tarım
Tarımın keşfedilmesi insanların yaşamında önemli değişimlere
yol açtı. Eskiden insanların beslenmek ve hayatta kalmak için hem fiziksel hem
de zihinsel anlamda gelişmiş olması gerekiyordu ama tarımın bulunmasından sonra
insanlar hayatta kalmak için başka bir insana bel bağlamaya başladı.
Tarımın gelişmesi ile birlikte insanlar bir arada oldu.
İNSANLARIN VAR OLUŞ
TARİHİ [1]
İLK
HOMO CANLILAR
Hepimiz şu anda modern dünyada
yaşıyoruz, istediğimiz yere çok kısa bir süre içinde varıyoruz, bir kıtadan
başka kıtaya birkaç gün içerisinde seyahat edebiliyoruz, yemek istediğimizde
marketten alabiliyoruz, kışın sıcak, yazın serin evlerde oturuyor, sağlık problemimiz
oluştuğunda en yakın sağlık yerine gidebiliyor, bu sayede uzun yıllar boyunca
yaşayabiliyoruz.
Bilim ve teknolojide çok hızlı ilerliyoruz, ayrıca
birçok ülke arasında barış sağlandı.
Bizler bu saydığım şeyleri
insanlık tarihi boyunca yapabilen sadece %1'lik bir kesimi oluşturuyoruz. Peki
insanlık bu gelişmişliğe nasıl geldi? Bizden önceki toplumların torunları, daha
iyi, daha güvenilir bir yerde yaşaması için neler yaptı? İnsanlar hangi
inançlara ve kişilere inandı? Kimler insanlık yaranına çalıştı kimler kendi
gibi düşünmeyen insanları yok etmek istedi?
Bu serimizde bunları
öğreneceğiz... İnsanların ilk ortaya çıkışından günümüze kadar olan serüvenini
anlatacağız.
İlk Homo canlılar
![]() |
İlk homo cinsi canlılar
günümüzden yaklaşık 2.8 milyon yıl önce Afrika'da ortaya çıktı. Homo, bizlerin
yani modern insanın ve benzer türlerin geneline (hominid) verilen isimdir.
Homo cinsi canlıların
kafatasları primatlara göre daha geniştir. Kol ve bacakları dik durmaya
uygundur. İlk olarak Afrika'da Homo gautengensis adlı canlı
grupları varlığını gösterdi sonra genellikle ilk homo türü olarak kabul
edilen Homo habilis oluştu daha sonra Homo
erectus, Homo neanderthalensis, Homo
floresiensis, Homo sapiens, Homo
sapiens idaltu ve son olarak biz, yani Homo
sapiens sapiens'ler oluştu.
Homo erectus
Günümüzden yaklaşık 1.8 milyon
yıl önce dik duran Homo Erectus türü ortaya çıkmıştır. Bir bataklıkta yüz üstü
halde bulunan Turkana Boy ismi verilen Homo erectus iskeleti,
günümüze kadar mükemmel bir şekilde korunarak ulaştığı için Homo
erectus ile ilgili birçok bilgiyi öğrenmemizi
sağlamıştır.
Yapılan araştırmalara
göre Homo erectuslar iri vücutlu bir yapıdadır, avcılık ve
leş yiyicilikle yaşamlarını sürdürmüşlerdir. Yaklaşık 400.000 yıl önce yok
oldular. Yaşadıkları süre zarfı modern insan Homo Sapiens Sapiens'in var olduğu
süreye göre 10 kat daha fazladır.
Homo neanderthalensis
![]() |
Yaklaşık 350 bin yıl önce
varlıklarını göstermişlerdir. Uzun bir süre dünyada kalmışlardır. Bazı arkeolojik
bulgular Neandertaller ile Homo sapienslerin birlikte
yaşadığını göstermiştir.
Fosiller üzerinde yapılan
çalışmalarda parmakları kalın ve hantaldır, topluluk halinde yaşayan
canlılardır. Hasta ve yaralılara baktıkları, ölülerini gömdükleri
düşünülmektedir. Modern insan kadar ince el işlerini yapamıyorlardı. Son
yıllarda yapılan araştırmalara göre Neanderteller ve anatomik modern insanın gen
alış verişi yaptığı gözlenmektedir.
Hemen hemen Afrika kıtası
hariç bütün modern insanların %1'i ile %4'ü Neandertal geni taşımaktadır.
Neandertal insan ile Sapiens insanı yaklaşık 10.000 yıl önce Avrupa”da birlikte
yaşamış olabilir.
Homo floresiensis
Popüler ismi ''hobit'' dir.
Çünkü boyu 1 metre uzunluğundadır. Bu türün temsilcileri 100.000 ile
12.000 yıl arasında Endonezya'da
yaşamaktaydılar. Bu türe ait ilk bulgular Endonezya'nın Flores Adasında
fotoğrafta gördüğünüz 30 yaşında ki türe ait bir iskelettir.
Yapılan araştırmalar sonucunda
bu türün bizlerle ortak atası bulunmuş lakin bu türün bağımsız bir tür olup
olamadığı tartışılmaktadır. Bazı bilim adamları ise bu türün cücelik sendromuna
yakalanmış bir Homo sapiens olduğu görüşü
savunmaktadır ama kafatası hariç el bileğindeki kemiklerin formu, diz
ve ayak kemiklerinin, omuz yapısının şekli bu hipotezi açıklamakta yeterli değildir.
Homo sapiens
Homo sapiens Latincede ''akıllı, bilge'' anlamına gelir.
Günümüzden yaklaşık 250.000 yıl önce ortaya çıkmış ve hala yaşamını sürdürmektedir.
Genetik olarak homojen bir yapıya sahiptir. Ayrıca bireylerin sahip olduğu
DNA'lar diğer canlı türlerinde olduğundan daha çok benzerlik
göstermektedir.
El becerisi konusunda gelişmiş
bir türdür. Çevreye uyum sağlama, farklı deri rengi, burun yapısı ve şekli gibi
dış özellikleri ve denizden yükseğe çıktıkça daha verimli nefes alma gibi iç
özellikler görülür. Alt sınıfları; Homo Sapiens İdaltu ve Homo Sapiens
Sapiens'tir.
Homo sapiens sapiens yani modern insan
Homo sapiens'in soyu tükenmemiş tek alt
türüdür. Günümüzden yaklaşık 50.000 yıl önce görülmüştür. Kelime anlamı olarak
''düşündüğünün üstüne düşünebilen insan'' demektir. İlk olarak Rene Descartes
bu düşünceyi söylemiştir.
İnsanlık tarihinde önemli bir değişim
2.8 milyon yıl öncesine,
insanlığın başlangıcına geri dönelim. 2.8 milyon yıl öncesine kadar insanlar
avlanmak veya toplayıcılık yapmak için aletler kullandı. Ama yaklaşık 2 milyon
yıl boyunca pek bir gelişme gösteremediler. Neden mi? Çünkü çok önemli bir
şeyi keşfetmemişlerdi. O şey hala uygarlığımızda önemli bir yer tutar. O şey: ateştir.
Ateşin keşfedilmesi bizlere
resmen çağ atlattı. Çünkü ateş demek yemekleri pişirmek demek bu da daha
besleyici yemek demekti. Bu sayede beynimizin gelişmesine katkı sağladı. Ayrıca
ateş insanları bir arada tutarak hem ilişkileri güçlendirdi hem de insanları
soğuktan ve yırtıcı hayvanlardan korudu.
Uzun yıllar boyunca insanlar benzer yaşamlar sürdüler
Zamanla daha gelişmiş silahlar
yaptılar, ev aletleri ve giysiler diktiler. Basit ve az karmaşık dillerde
konuşmaya başladılar. İlk kültürler oluşmaya ve bir şeylere inanma istediği
doğmaya başladı. Bu şekilde ortalama 40.000 yıl devam etti.
İlk inançlar ve dinler
Homosapiens Neanderthallerde
İnanç [2]
“Tarihöncesi
dönem inanç ile ilgili en somut veri,
ölü gömme gelenekleridir. Tarihöncesinden günümüze kadar insanlar, ölümü tam
anlamıyla bir sonda görmemişlerdir.
İnsan
hayatının, ölümden sonra devam ettiğine ilişkin inançlar, beraberinde bir takım
kült uygulamalarını da getirmiştir. Orta Paleolitik Dönemde Neanterthal
insanın, belli bir fikirle ölülerini gömdükleri görülmüştür.
Neanderthal
öncesi insanların tinsel inançlarının varlığına ilişkin günümüze ulaşan bir
veri yoktur.
Ancak, Homosapiens
Neanderthallerde ölü gömme uygulamasının
varlığı görülmektedir. İnsanlar, soydaşlarını öldükleri yerde bırakmayıp,
cesetlerini gömmeye başlamışlardır. Tüm bunlar artık düşünsel dünyalarının
oluşmaya başladığının kanıtıdır. Bu da 'öbür dünya' kavramının
düşünülmüş olduğunu akla getirmektedir.
Tüm
bunlar insanların Neanderthal evresinde ulaştıkları manevî düzeyi açıklanmadır
(Arsebük, 1995: 89).
Neanderthallerin
inanç dünyalarına ilişkin Irak'ta bulunan kin verilereŞAnidar Mağ Arasında Bir
Neanderhal mezarının içinde bulunan çiçeklere ait kalıntılara rastlanması, bu işlemin
bir rastlantıdan ibaret olmadığını düşündürmektedir.
Neanderthal
inancını yansıtan bir diğer örnek İsviçre'deki Drachenloch Mağarasında
görülmüştür.
Burada
Neanderthallerin Ayı Kültü'ne ait olan izlerine rastlanmıştır. Bir diğer
Neanderthal insanının dinsel ve büyüsel inancına örnek, İtalya'daki Cadı Mağarasında
bulundu.” [3]
Tarihçiler ve arkeologlar
birkaç yıl öncesine kadar insanlığın avcılık ve toplayıcılıktan tarıma
geçtiğini sonra da dine ve ibadetlere geçtiğini biliyordu ama 2011 yılında bu değişti. Şanlıurfa'nın
Haliliye ilçesinde Göbekli Tepe kalıntılarının bulunması insanlara farklı kapılar
araladı. Araştırmalara göre tarım günümüzden 12.000 yıl önce bulundu. Göbekli
Tepe ise tarımın keşfinden daha eski. Yani bu demek oluyor ki insanlar yerleşik
hayata tarım için değil ibadet için geçmiştir. Bkz. Göbeklitepe.
İnsanlık tarihindeki bir diğer büyük gelişme: Tarım

Bu sayede insanlar istedikleri
alanda kendilerini geliştirmeye başladı. Örneğin: Bir kişi alet yaparken
başkası buğday elde etmeyi öğrendi bu arada bir başkası daha çok meyve sebze toplayabildi.
Tarımın gelişmesi ile birlikte insanlar bir arada oldu.
Bu birliktelik zamanla
toplulukları, daha sonra küçük şehirleri meydana getirdi. Şehirlerin
oluşması ile savunmalar, ordular ve ticaret oluştu. Artık dünyada ilk devletler
oluşmaya başlayacaktır.
[2]
Seda
Ülger Yakın Doğu İlk
Neolitik Kültürlerinde Yapı Kültü Ve Yapıların Gömülme Sorunu, İst. Üni. Arkeolojisi
Böl, Yüksek
Lisans Tezi.
[3] Âdem”in oğullarından
Kabil’in Habil’i öldürdükten sonra gömdüğü bilinmektedir. Burada bir çeliki
görülmektedir.
Yorumlar
Yorum Gönder